Ориентализм

Ұсынылып отырған курс XX ғасырдың соңғы ширегінде шығыстану ғылымына өзге көзқарас әкелген әлемдік ғылыми-интеллектуалдық ой алыптарының жарқын өкілі – Э.Саидтың «Ориентализм» еңбегінің негізінде дайындалды. Аталған еңбек алғаш рет 1978 жылы жарық көрген. Содан бері түпнұсқа ағылшын тілінде бірнеше рет баспа бетін көріп, әлемнің 36 тіліне аударылған. Автор ориентализмді Батыстың Шығысты тануының күрделі, көпсатылы жүйесі деп қарауды ұсынады. Ориентализмді ол өз кезегінде жалпыға белгілі классикалық мәтіндерді зерттеу мен талдауға арналған академиялық жолдан басқа категория деп санайды. Саидтің айтуынша, «Ориентализм – Батыста империялық отарлау экспансиясының тәжірибесінде қалыптастырылған шығыс адамы жайлы белгілі бір көзқарас». Э. Саид өз еңбегінде осы жағдайдың қалай туындап, қай жолмен қалыптасқанын өткен және жаңа тарихқа көз сала отырып, жан-жақты талдайды. Осы курстың аясында ф.ғ.к., доцент, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті Таяу Шығыс және Оңтүстік Азия кафедрасының профессоры Шынар Қалиева Э. Саид ұсынған ориентализм тұжырымының негізгі ұғымдарына кеңірек тоқталып, оның батыс елдерінің шығыстағы, мұсылман әлеміндегі империалистік саясатының нәтижесі, европацентризм, оның ғылымдағы, мәдениеттегі, әдебиет пен көркем өнердегі көріністері тұрғысынан талдайды.