Әлеуметтану теориясы

Бұл курста әлеуметтанушылардың маңызды теориялық еңбектері мен басқа салаларда жасаған зерттеулеріне ерекше көңіл бөлінеді. Бұл – уақыт сынынан өткен (немесе солай деп үміттенуге болатын) әлеуметтанудағы «үлкен идеялар» мен зор ауқымды қамтитын іргелі әлеуметтік мәселелерді зерделейтін еңбек. Әлеуметтану теориясына қатысты мәселелерді түсіндіруге жолбасшы болатын бұл еңбектің түйінді тұжырымдары мынадай:

• Бүгінгі қоғам рационалды жүйелердің сытылып шыға алмайтын темір торына айналып отыр.
• Капитализм өзін-өзі жоюға бет алды.
• Моральдық ынтымақтастық ежелгі қоғамға қарағанда қазіргі заманда әлдеқайда әлсіз.
• Қала белгілі типтегі тұлғаның тууына жағдай жасайды.
• Адамдар әлеуметтік өмірде түрлі театрландырылған көріністерді ойнауға бейім.
• Қоғамдағы қарым-қатынастар өзара тәуелділік қағидасына негізделген.
• Әсіресе өткеннен бүгінге дейінгі Батыс қоғамы әйелдер мен азшылық топтар мүддесін шектеп, ерлерге үстемдік беретін тәртіп жүйесін қалыптастырды.
• Қазіргі заманғы нәсілшілдік XVIII–XIX ғасырлардағы отаршылдықтан пайда болды.
• Адамдар, ақырында, өздерін құлдықта ұстайтын әлемді қалыптастырды.
• Адамдар өз мүмкіндіктерін шектейтін дүние тәртібін кез келген уақытта өзгерте алады.
• Қоғам – әлеуметтік құрылымдар мен функциялардың біртұтас жүйесі.
• Қоғам – ашу мен ақылсыз әрекетке әрдайым дайын тұратын «жойқын күш».
• Либералдану процесінен өткеніне қарамастан, Батыс әлемінде іс жүзінде қанаушылық күрт артып отыр.
• Әлем жалғандық, жасандылық, шынайылықтың симуляциялануына тән жаңа постмодернистік кезеңге көшті.
• Парадоксті жаһандану әлемдік «беймән-заттар» ұғымының таралуымен байланысты.
• Адамға тән емес нысандар барған сайын желілердің негізгі акторлары ретінде байқалады.