Әдебиет теориясы: Кіріспе

Бұл курста біз әдебиеттің теориялық негіздерін үйренеміз. Қазіргі әдебиеттану ғылымындағы басты теориялық бағыттардың табиғатын тереңірек тануға талпынып, мән-маңызын ашуға тырысамыз. Аталмыш курсты Батыс әлемінде есімі көпке мәлім Майкл Райанның «Әдебиет теориясы» (‘Literary theory’) деп аталатын кітабына сүйене отырып жасауымыздың да өзіндік себебі бар. Автор М. Райан – Темпл университетінің кино және медиа-арт профессоры. Сондай-ақ екі роман мен бірнеше теориялық еңбектердің авторы. «Әдебиет теориясы» кітабы сөз өнерінің теориясын ғылыми-көпшілік стильмен, жеңіл әрі тартымды тілмен жеткізуімен де құнды. Кітап әдебиет туралы ғылымның күрделі де күрмеулі тақырыптарын тереңінен қаузап, жан-жақты ашуды көздемеген. Керісінше, әдебиеттану ғылымындағы қазіргі таңда тілге тиек етіліп жүрген басты-басты үрдістер мен ағымдар туралы жалпылама түсінік беруді мақсат еткен. Оның Америка университеттерінде аса танымал болуына, біріншіден, тілінің жатық әрі жеңіл болуы себеп болса, екіншіден, оқырманның теориялық білімін көтеруді ғана емес, тәжірибелік дағды қалыптастыруды да көздегені болса керек. М. Райанның кітабындағы кейбір мәселелер посткеңестік елдердегі әдебиеттің теориясына мүлдем ұқсамайды. Міне, осы секілді дүниелерді біз қазақ ғылымында тұрақтап қалған тұжырымдармен салыстыра отырып, түсіндіруге тырысамыз.